Slimme zelfzorg met virtuele dokter Abby
Een paradigmaverschuiving bij de behandeling van patiënten met chronisch hartfalen
Onder regie van Maastricht UMC+ ontwikkelt Sananet samen met een tiental toonaangevende klinische en technologische partners uit Noordwest-Europa het intelligente doctor-at-home systeem Abby. Het door Interreg North-West Europe gesponsorde e-Health project PASSION-HF (Patient self-care using eHealth in chronic Heart Failure, kortweg PASSION-HF) wordt binnen drie jaar gerealiseerd.

De virtuele dokter is de spil van een slim zelfzorg systeem dat mensen met hartfalen zelfredzaam wil maken. Abby assisteert ze bij het nemen van beslissingen over hun medische behandeling, schrijft medicijnen voor en coacht ze bij het verbeteren van hun therapietrouw en leefstijl. Doorontwikkelde componenten zoals een interactieve interface (een sprekende avatar, de virtuele dokter) voor de dialoog met patiënten en machine learning voor zelflerende toepassingen maken het verschil met vergelijkbare innovaties. Dat geldt ook voor de inzet van serious games en online coaching.
Eigen verantwoordelijkheid
Abby is zowel de online adviseur als de digitale dokter. Bij de toepassing van gepersonaliseerd zelfmanagement worden standaard zorgtaken veilig uitgevoerd door stabiele patiënten zelf zonder tussenkomst van zorgprofessionals. Weliswaar blijven hun behandelaren op afstand altijd stand-by, maar zij interveniëren enkel in bijzondere, urgente omstandigheden.
Gespecialiseerde, hoogwaardige zorg voor complexe cardiovasculaire aandoeningen is in de huidige uitvoering niet langer toekomstbestendig. De snel vergrijzende bevolking, de complexiteit van de zorg door de toename van co-morbiditeit, en de verwachte afname van zorgverleners, met name in landelijke gebieden, leiden tot een ernstig tekort aan middelen en gekwalificeerde mensen.
De levenslange medische behandeling van HF is complex en tijdrovend. Zij plaatst de gezondheidszorg wereldwijd voor een stevige uitdaging. Door de demografische ontwikkeling neemt het aantal door HF getroffen mensen snel toe en groeit de kloof tussen behandelingsbehoefte en -capaciteit.
Noodzaak door personeelstekort
Om de noodzakelijke verandering in de behandeling van HF en andere veel voorkomende ernstige chronische ziekten succesvol door te voeren, zijn fundamenteel nieuwe concepten en scenario’s nodig met integratie van volwassen zelfzorg. De inspirerende samenwerking van klinische en hightech partners op het gebied van state-of-the-art hartfalenzorg, kunstmatige intelligentie, gamification en patiënt coaching stimuleert de doorbraak van medische zelfzorg.
‘Telezorg komt niet bovenop de bestaande zorg, maar is daar onderdeel van. Digitalisering is de enige weg om bij gebrek aan menskracht en stijgende zorgkosten het huidige niveau van zorg te kunnen garanderen. Abby zorgt voor een betrouwbare balans tussen advisering, zelfmanagement van de patiënt en het moment waarop de echte zorgverlener het moet overnemen’, zegt cardioloog en hoogleraar Hans-Peter Brunner-La Roccavan het Hart- en Vaatcentrum van MUMC+ . Hij is ook de lead manager van het PassionHF consortium dat een budget van 6 miljoen Euro kan inzetten om zorgavatar Molly binnen drie jaar te laten promoveren tot de virtuele arts Abby.
Doorbraak met dank aan artificiële intelligentie
Kunstmatige intelligentie heeft de potentie om een dergelijke paradigmaverschuiving te kunnen realiseren. Wel moeten er aanvullende scenario’s worden overwogen voor een succesvolle implementatie van deze vernieuwing in de cardiovasculaire zorg. Deze kunnen bestaan uit het verzamelen van cohortgegevens uit de bestaande zorgpraktijk, adequate beschrijving van individuele patiëntkenmerken en toegepaste interventies, het opnieuw definiëren van uitkomstmaten en nieuwe voorspellingsmodellen die prospectief worden getest.
Costumized care
Om de hoge kwaliteit van de zorg in de toekomst te kunnen behouden worden innovatieve, digitale technologieën opgenomen in het behandelingsproces. Patient centered care biedt kansen om:
• Individueel te reageren op de behoeften van patiënten,
• Patiënten zelf meer centraal in hun zorg te zetten,
• Patiënten te ondersteunen in hun dagelijks beheer van de ziekte,
• Doktersbezoeken te substantieel verminderen en
• Onnodige ziekenhuisopnames te voorkomen.
Extra tijd voor kwetsbare patiënten
De gepersonaliseerde aanpak kan de behandeling van hartfalen aanzienlijk verbeteren of de toestand van patiënten gedurende langere tijd stabiel houden. Artsen en gespecialiseerd verpleegkundigen krijgen tijd om meer aandacht te geven aan patiënten met een complexer verloop van hun ziekte. Deze innovatieve aanpak zal de kosten per patiënt aanzienlijk verlagen en tegelijk hartfalenzorg op topniveau garanderen.
De huidige ‘one-size-fits-all’-benadering van HF zorg resulteert niet in het beste resultaat voor alle patiënten. Een onorthodoxe, benadering is vereist. Vanuit een holistische visie kiezen de partners in PassionHF voor een voorspellende, preventieve en gepersonaliseerde PPPM-aanpak waarin patiënten zelf de regie pakken. Daarbij gecoacht door de virtuele dokter Abby via een gebruiksvriendelijke onlineapplicatie die gebruik maakt van kunstmatige intelligentie en gamification.
Patiënt actief betrokken bij ontwikkeling
Abby zal zich laten leiden door de behoeften van patiënten en hun familieleden. Deze worden actief betrokken bij de ontwikkelings- en implementatiefase. Uiteraard worden de behoeften en wensen van de medische dienstverlener, zoals artsen en verpleegkundig specialisten, en de eisen van de uiteenlopende Europese zorgsystemen in het co-creatie concept meegenomen. De kwaliteit van Abby’s beslissingen wordt gemonitord door een panel van experts verbonden aan PassionHF.
‘Het hart- en vaatcentrum van het academisch ziekenhuis in Maastricht en wij werken al jarenlang samen bij de ontwikkeling van eHealth. In de pionierstijd is de samenwerking ontstaan met telebegeleiding via de Health Buddy. Vijftien later is de online HF-coach met virtueel verpleegkundige Molly in bedrijf. In zekere zin wordt de digitale dokter Abby weer de doorontwikkeling daarvan’, memoreert managing director Jan Ramaekers van Sananet. ‘Stabiele patiënten kunnen zichzelf in de gaten houden met Abby als achterwacht. Enkel nog bij hun intake of in situaties die voor Abby te complex worden zij gezien door een echte dokter. Ondertussen neemt zij al veel werk over, want medicatie voorschrijven en behandeladvies geven kan zij zelf.’
Gedurende de looptijd van het project ligt de focus op HF als chronische aandoening met hoge prioriteit, en wordt ook een belangrijke co-morbiditeiten als COPD aangepakt. Zodra het Passion-HF-concept zich in de praktijk heeft bewezen kan het innovatieve model worden uitgebreid naar andere, ernstige chronische ziekten.
_____________________________________________________________________________
Over hartfalen
Bij hartfalen kan het hart het lichaam niet langer voorzien van voldoende bloed en dus voldoende zuurstof. Kortademigheid, opgezwollen enkels of onderbenen en chronische vermoeidheid behoren tot de symptomen. Angst of depressie zijn veel voorkomende co-morbiditeiten van hartfalen. HF is de belangrijkste oorzaak van ziekenhuisopname van mensen van 65 jaar of ouder, wat resulteert in buitensporig hoge kosten en een grote sociale impact. De ziekte gaat gepaard met een hoog overlijdensrisico.
Prevalentie
De ontwikkeling van Abby is een reactie op het snelgroeiend aantal mensen met hartfalen in Noordwest-Europa. Hartfalen is een van de meest complexe chronische ziekten met een hoge prevalentie. In westerse landen wordt ongeveer 2% van de bevolking getroffen. Door de vergrijzing zal de prevalentie in NWE snel toenemen tot naar schatting 3% in 2025. Het huidige aantal van 3.600.000 HF-patiënten stijgt in die periode naar meer dan 5.000.000 patiënten.
Passion-HF
Het PASSION-HF-consortium omvat een brede multidisciplinaire expertise, waaronder het medische veld, patiëntkennis, AI, gepersonaliseerde tele-geneeskunde, online coaching, gamification en serious gaming, data-uitwisseling en -opslag, alsmede bedrijfsontwikkeling en communicatie. In het door Interreg NWE gesponsorde project wordt samengewerkt door de volgende partners:
• Maastricht University Medical Center, MUMC+
• University College of Dublin
• University Hospital Aachen
• Thomas More University of Applied Science, Geel/Belgie
• Queen’s University Belfast
• German Foundation for the Chronically Ill, Fürth
• Sananet Care BV, Sittard
• Nurogames, Keulen
• Exploris AG, Zürich.
Het Interreg NWE-programma bevordert transnationale samenwerking om van Noordwest-Europa een belangrijke economische speler te maken en. NWE wil een aantrekkelijke plaats om te werken en te leven zijn, met een hoog niveau van innovatie, duurzaamheid en cohesie.
Meer informatie vindt u op de projectpagina van PASSION – HF.